12. MISZKAN - Miejsce Święte

PRZYBYTEK WŁAŚCIWY 

(2 Mojż. 26:15-30, 2 Mojż. 36:20-34)

Była to konstrukcja w kształcie prostokąta (ok. 15×6 metrów) zbudowana z szeregu, ustawionych pionowo, przylegających do siebie, akacjowych desek powleczonych złotem. 

Model konstrukcji Przybytku

Wymiar każdej z nich to 10 łokci długości (co oznacza, że Przybytek miał taką wysokość) i 1,5 łokcia szerokości. Jako, że każda ze stron przybytku (południowa i północna) miała składać się z 20 desek, można obliczyć, że długość każdej z tych ścian wynosiła 30 łokci (ok. 15 metrów). Deski te w celu zachowania stabilności, były umieszczone na srebrnych podstawach oraz wzmocnione poprzecznymi, również pozłacanymi, akacjowymi listwami. 

Wnętrze Przybytku

Zachodnia ściana miała składać się łącznie z 8 desek (ok. 6 m). Wschodnia część przybytku, będąca wejściem była przykryta wierzchnią zasłoną. 

 

OKRYCIE PRZYBYTKU

(2 Mojż. 26:1-6, 2 Mojż. 36:8-13)

Okrycie musiało wyglądać równie imponująco, co sama budowla. Stanowił je biały bisior, na którym wyhaftowano postacie Cherubinów w kolorach niebieskim, fioletowym i szkarłatnym. 

Sporządzono 10 zasłon o rozmiarach 28×4 łokcie (ok. 14×2 m), z których każde 5 miało być ze sobą spięte za pomocą 50 pętlic i łączących je 50 złotych haczyków. Można obliczyć, iż połączone w ten sposób zasłony tworzyły dwie części, każda o wymiarach 28×20 łokci.

„Rozpostarte nad świętym Przybytkiem, całkowicie osłaniały go od góry, pokrywały również ściany boczne, a także tylną do wysokości jednego łokcia nad ziemią”. (J. Flawiusz, „Dawne Dzieje Izraela”, Ks. III, par.130-131).

 

ZASŁONA ODDZIELAJĄCA MIEJSCE ŚWIĘTE OD NAJŚWIĘTSZEGO

(2 Mojż. 26:31-33)

„Zrobisz też zasłonę z fioletowej i czerwonej purpury, z karmazynu i ze skręconego bisioru; zrobisz ją z wyhaftowanymi na niej artystycznie cherubami i zawiesisz ją na czterech słupach z drzewa akacjowego pokrytych złotem, ze złotymi hakami, stojących na czterech srebrnych podstawach. Zasłonę zawiesisz na hakach i wniesiesz za zasłonę Skrzynię Świadectwa, a ta zasłona będzie wam oddzielać miejsce święte od najświętszego”.

 

NAMIOT OCHRONNY

(2 Mojż. 26:7-14, 2 Mojż. 36:14-19, BW)

Nad przybytkiem był wzniesiony namiot z trzech warstw (tkanina sporządzona z koziej sierści oraz skóry baranie i borsucze), pełniąc funkcję ochronną.  

Tkanina z koziej sierści była używana w starożytności do robienia namiotów, gdyż był to ciężki, grubo tkany materiał chroniący przez zimnymi wiatrami. Ponadto, zmoczona pierwszymi deszczami tkanina stawała się wodoodporna. 

Jedenaście takich zasłon z koziej sierści (każda o wymiarach 28×4 łokci) było spiętych 50 miedzianymi haczykami, jako dwie części: razem odpowiednio pięć oraz sześć, przykrywając też niezabudowaną, frontową (wschodnią) stronę Przybytku.

Natomiast nakryciem namiotu były baranie i borsucze skóry. 

 

MIEJSCE ŚWIĘTE

(2 Mojż. 26:35, 30:6)

Było to pierwsze pomieszczenie, przykrytego namiotem Przybytku właściwego, do którego mogli wchodzić tylko kapłani. 

„Jeśli chodzi o wnętrze Przybytku, Mojżesz podzielił jego długość na trzy części i w odległości dziesięciu łokci od wewnętrznego krańca postawił cztery słupy, ukształtowane tak, jak inne deski, i oparte na podobnych podstawach, ale umieszczone w pewnej odległości jeden od drugiego. Przestrzeń odgraniczona tymi słupami stanowiła Sanktuarium; reszta Przybytku dostępna była dla kapłanów. Taki podział przestrzeni Przybytku wzorowany był na budowie wszechświata: albowiem owa trzecia część odgraniczona słupami, nawet dla kapłanów niedostępna, była jako niebo poświęcona Bogu, podczas gdy przestrzeń o długości dwudziestu łokci przeznaczona była dla kapłanów, tak jak ziemia i morze dostępne są ludziom. Z przodu, którędy wchodzili, stało pięć złotych słupów, opartych na podstawach spiżowych” (J. Flawiusz „Dawne dzieje Izraela”, Ks. III, par. 122-124).

Na środku, przed zasłoną oddzielającą te miejsce od Miejsca Najświętszego ustawiony był ołtarz do spalania kadzidła. Po lewej, południowej stronie znajdował się świecznik (2 Mojż. 40:24), a naprzeciw niego – po prawej stronie Przybytku – stół na chleby pokładne (2 Mojż. 40:22-23). 

 

OŁTARZ DO SPALANIA KADZIDŁA

(2 Mojż. 30:1-10, 2 Mojż. 37:25-29, por. Obj. 8:3-4 BW, por. Ps. 141:2)

 
Złoty ołtarz do ofiar z kadzidła
 
 
Ołtarz ten, o wymiarach 1×1×2 łokcia, wykonany był z drzewa akacjowego pokrytego szczerym złotem. Ozdobiony misternym, złotym obramowaniem w kształcie wieńca, poniżej którego po obu jego stronach przymocowano pierścienie na drążki. Stół był zaopatrzony w cztery rogi, które symbolizowały moc Boga. Raz w roku, w dzień Przebłagania, jego rogi miały być oczyszczone krwią ofiary za grzech (2 Mojż. 30:10).
 
Bóg zastrzegł stanowczo wyłączne przeznaczenie tego ołtarza. Nie można było składać tu żadnych innych ofiar kadzidlanych, całopalnych, z pokarmu czy płynu (2 Mojż. 30:9). Każdego dnia, rano i wieczorem kapłan miał spalać na nim wonne kadzidło sporządzone według określonych proporcji i składu, których w Piśmie Świętym dokładnie nie sprecyzowano:
 
„I rzekł Pan do Mojżesza: Weź sobie wonności: pachnącej żywicy i goździków, i galbanu wonnego, i czystego kadzidła, w różnych ilościach, i zrób z tego wonne kadzidło, mieszaninę, tak jak się robi wonności: posoloną, czystą, świętą. Rozetrzyj to na proszek i połóż część tego przed Skrzynią Świadectwa w Namiocie Zgromadzenia, gdzie będę się z tobą spotykał. To będzie dla was świętością nad świętościami” (Wyjścia 30:34-36, BW). 
 
Nie wolno było używać lub sporządzać takiego samego kadzidła do innych celów (2 Mojż. 30:34-38).
 
 
Składniki świątynnego kadzidła
 
 
Według Talmudu w skład świątynnego kadzidła (Ketoret - קטרת) wchodziło 11 składników o następujących proporcjach: 
 
(1) balsam z drzewa balsamowego - 70 miar;
(2) onycha, uważany jest przez niektórych (Raszi) za korzeń róży skalnej (cissus ladaniferus) – 70 miar;
(3) galbanum z perskiej rośliny ferula galbaniflua – 70 miar;
(4) frankincense – 70 miar;
(5) mirra – 16 miar;
(6) kasja – 16 miar;
(7) nard – 16 miar;
(8) szafran – 16 miar;
(9) costus – 12 miar;
(10) aromatyczna kora;
(11) cynamon – 9 miar.
 
 
 
Złota kadzielnica (3 Mojż. 16:12-13)
 
Złota kadzielnica służyła raz w roku, w Dniu Przebłagania, do przenoszenia z ołtarza rozżarzonych węgli, w celu spalenia kadzidła w Miejscu Najświętszym. W tym dniu zastępowała ona używaną na co dzień miedzianą kadzielnicę. 
 
 
 
 
Ozdobne naczynie na kadzidło
 
To specjalne naczynie, mieści ok. 200 gramów składników ofiary kadzidlanej (traktat „Ramid”, Talmud). W jego górnej części znajduje się mały, ozdobny pierścień w kształcie dzwoneczka, którym kapłan mógł zasygnalizować swoje wejście do Świętego Przybytku. Arcykapłan wchodząc z tym naczyniem do Najświętszego miejsca w Dzień Przebłagania (Jom Kippur) brał z niego kadzidło, sypiąc je do żaru złotej kadzielnicy, aby: „obłok z kadzidła okrył wieko, które jest ponad Świadectwem, i aby nie zginąć” (Kapł. 16:12-13).
 
 
 

 

ŚWIECZNIK 

(2 Mojż. 25:31-37, 37:17-24)

Świecznik był wykonany z jednej bryły szczerego złota. Ze świecznika wychodziło sześć ramion, a jego siódme ramię stanowił główny trzon świecznika. Zrobiono też siedem lamp do świecznika, ponadto pozostałe przybory służące do jego obsługi: m.in. szczypce i popielniczki. Zużyto na to talent czystego złota (1 talent = 34,272 kg). 

 
Złoty świecznik (menora)
 
 

Złoty świecznik (menora) i przyrządy do jego obsługi

 

Dzbanek służący do uzupełniania oliwy w menorze, umożliwiał stałe podtrzymywanie płomienia w jej lampach. To naczynie ma pojemność ok. 2 litrów.  

 Dzbanek do oliwy

 

Do oczyszczania lamp świecznika służyły specjalne narzędzia w postaci szczypiec, szufelki i miotełki. 

 Narzędzia do czyszczenia menory

 

Codzienna obsługa świecznika (3 Mojż. 24:3) wymagała porannego gaszenia lamp do czego służył przyrząd na zdjęciu poniżej.

 Przyrząd do gaszenia lamp świecznika

 

Szczypce służyły do usuwania spalonych części knotów, po to aby ogień łatwiej mógł się przemieszczać na ich nie zużyte części. 

 Szczypce do obsługi świecznika

 

STÓŁ NA CHLEBY POKŁADNE

(Wyjścia 25:23-30, Wyjścia 37:10-16, Kapłańska 24:5-9, 1 Sam. 21:7)

Stół miał wymiary 2×1 łokieć i wysokość 1,5 łokcia. Był wykonany z drzewa akacjowego pokrytego szczerym złotem, ozdobiony złotymi wieńcami i zaopatrzony w cztery pierścienie na swoich czterech bokach do wkładania drążków służących do jego przenoszenia. 

Ponadto do obsługi stołu wykonano misy, czasze, dzbany i kielichy ze szczerego złota.

Na tym stole miały być ułożone chleby poświęcone Bogu – 12 chlebów z najlepszej mąki bez zakwasu (Kapł. 2:11-12), wymienianych na świeże w każdy Szabat. Miały być one ułożone w dwóch rzędach, a na nich położone kadzidło. 

Chleby pokładne (hebr. lechem (hap)pānīm - לחם פנים) były bardzo duże, ponieważ do wypieku każdego z nich zużywano 2/10 efy najczystszej mąki (Kapł. 24:5), czyli około czterech litrów. Mogli je spożywać tylko kapłani podczas szabatu (Kapł. 24:6-9). Pismo Święte wspomina o przypadku złamania tego przepisu przez głodnego Dawida, któremu dal je kapłan Achimelek (1 Sam 21:7; por. Mat. 12:2-4).

Stół na chleby pokładne

 

12 chlebów pokładnych na złotym stole

 
W kolejnym rozdziale najmniejsze ale najważniejsze i najbardziej fascynujące miejsce w Przybytku: Miejsce Najświętsze.

-------------

Zdjęcia użyte w opracowaniu oraz informacje na ich temat wykorzystano za uprzejmą zgodą: MISHKAN MINISTRIEShttp://www.mishkanministries.org/home.php